AP sınavları üniversite seviyesindeki derslere ilişkin bilgi ve becerileri ölçtüğü için lise öğrencileri için göreceli olarak zordur. Bu nedenle AP Programını yürüten ve AP sınavlarını düzenleyen College Board tarafından AP derslerini alacak ve/veya sınavlarına girecek öğrencilerin akademik olarak hazır ve istekli olmaları gerektiği belirtilmektedir.
Öte yandan, doğru planlama ve disiplinli bir çalışma ile AP sınavlarında yüksek notlar almak mümkündür. Nitekim her yıl milyonlarca öğrenci AP sınavlarına girmekte ve başarılı olmaktadır.
AP sınavları sonunda 1 (en düşük) ile 5 (en yüksek) arasında bir not verilmektedir. AP sınavları için belirlenmiş bir geçme notu yoktur. Bununla birlikte 3 ve üzeri notlar başarılı kabul edilmektedir. Birçok üniversite 3 ve üzerindeki AP notları için kredi muafiyeti sağlarken bazı üniversiteler kredi muafiyeti için AP notlarının en az 4, hatta 5 olmasını istemektedirler. Aynı şekilde özellikle çok seçici üniversitelere yapılan kabul başvurularında AP notlarının 4 veya 5 olması beklenmektedir.
2000-2020 yılları arasında yapılan tüm AP sınavlarının sonuçlarına bakıldığında genel not ortalamasının 3 civarı olduğu ve öğrencilerin %60’ının 3 ve üzeri not aldığı görülmektedir. Bununla birlikte, 5 alanların sayısı %15’ten azdır ve öğrencilerin %20’ye yakını da 1 almıştır.
2000-2020 Yılları AP Sınavları Not Dağılımı
AP sınavlarının zorluk düzeyleri derslere göre farklılık göstermektedir. Bu nedenle AP sınavlarının zorluğu hakkında bir fikir edinebilmek için genel bir değerlendirme yanında ders bazında da değerlendirme yapılması gerekmektedir. Bunun için mevcut bazı veriler kullanılabileceği gibi ders içerikleri/sınav konuları da dikkate alınmalıdır.
(AP Dünya Dilleri ve Kültürleri (World Languages and Cultures) derslerinin sınavlarına giren öğrencilerin önemli bir kısmı bu dilleri zaten anadili düzeyinde bilen öğrenciler olmaktadır. Ayrıca, bu kategorideki bazı sınavlara giren öğrenci sayıları diğer sınavlara göre oldukça azdır. Bu nedenlerle, bu yazıdaki değerlendirilmelerde AP Dünya Dilleri ve Kültürleri sınavları dışarıda bırakılmıştır.)
AP Sınavlarına Giren Öğrencilerin Görüşleri
AP sınavlarının zorluğunu değerlendirmek için doğrudan kullanılabilecek en önemli verilerden biri AP sınavlarına girmiş öğrencilerin görüşleridir. Bu çerçevede Reddit sosyal haber sitesinde AP sınavlarına ilişkin olarak 2017 yılından beri online olarak yapılmakta olan bir anket bulunmaktadır.
Bu ankette AP sınavlarının zorluğunun 1(en düşük) – 5 (en yüksek) ölçeğinde 3 kriter açısından değerlendirilmesi istenmektedir:
Konuların zorluğu
Sınava çalışmak için gereken süre
Tek başına çalışma zorluğu (Dersi almadan haricen hazırlanarak sınava girme durumunu ifade etmektedir.)
Ankette 2017 yılından beri alınan 2700’den fazla cevaba göre ortaya çıkan durum aşağıdaki grafikte gösterilmektedir.
2017-2021 Reddit Anket Sonuçlarına Göre AP Derslerinin Zorluk Seviyeleri
Bazı dersler açısından istisnalar olmakla beraber genel olarak 3 kriter açısından yapılan değerlendirmelerin birbiriyle uyumlu olduğu görülmektedir. Örneğin, konuların zor olduğu düşünülüyorsa çalışma süresi ve kendi kendine çalışma zorluğu da aynı oranda yüksek olmaktadır.
Konuların Zorluğu
Ankete göre ders konuları açından en zor dersler AP Physics C: Electricity and Magnetism (3,96), AP English Literature and Composition (3,74), AP Chemistry (3,62), AP Physics C: Mechanics (3,61), AP Physics 1 (3,58) ve AP Physics 2 (3,25) dersleridir.
Ders içeriği açısından en kolay görülen dersler ise AP Computer Science Principles (1,45), AP Psychology (1,71), AP Human Geography (2,09), Comparative Government and Politics (2,12), Computer Science A (2,13) ve Environmental Science (2,18) dersleridir.
Çalışma Süresi
Art and Design derslerinin (AP 2-D Art and Design, AP 3-D Art and Design, AP Drawing) yılsonu sınavı olmadığı ve ders notu hazırlanan portföylere göre verildiği için kendi kendine çalışılması en kolay (1,50) dersler olarak görülmektedir. Diğer yandan bu derslerin tüm dersler içerisinde en çok çalışma süresi gerektiren dersler (3,83) olduğu belirtilmiştir.
Tarih dersleri de ders yükü fazla ve en çok çalışma süresi gerektiren dersler arasında gösterilmiştir: AP United States History (3,60), AP European History (3,41/5), AP World History: Modern (3,37).
Fen Bilimleri alanındaki AP Physics C: Electricity and Magnetism (3,59), AP Chemistry (3,38) ve AP Biology (3,25) dersleri de en çok çalışma gerektiren dersler arasında yer almaktadır. AP Physics 1 ve AP Physics 2 dersleri AP Physics C dersleri gibi ileri matematik (Calculus) tabanlı olmadığı için ihtiyaç duyulan çalışma süresi bu derslere göre daha az olmaktadır.
Kendi Kendine Çalışma Zorluğu
Ankete cevap veren öğrenciler tarafından kendi kendine çalışmanın en zor olduğu dersler olarak Fen Bilimleri alındaki dersler gösterilmiştir: AP Chemistry (4,15), AP Physics C: Electricity and Magnetism (3,87), AP Physics 1 (3,74), AP Physics 2 (3,50) ve AP Biology (3,50).
AP Seminar dersi içerik olarak kolay (2,44) görülmekle birlikte kendi kendine olarak çalışılması zor (3,49) dersler arasında sayılmıştır.
Kendi kendine çalışmanın en kolay olduğu kabul edilen dersler ise AP Art and Design (1,50), AP Psychology (1,65), AP Computer Science Principles (1,96), AP Microeconomics (1,98), AP Environmental Science (1,99) ve AP Comparative Government and Politics (2,00) dersleridir.
Genel Zorluk Sıralaması
Ankette 3 farklı kriter için verilen cevaplar birleştirildiğinde en zor görülen derslerin AP Physics C: Electricity and Magnetism (3,80), AP Chemistry (3,71) ve AP English Literature and Composition (3,46); en kolay görülen derslerin de AP Computer Science Principles (1,69), AP Psychology (1,86) ve AP Computer Science A (2,11) olduğu ortaya çıkmaktadır.
Ankete göre derslerin zorluk sıralaması aşağıdaki grafikte gösterilmektedir.
2017-2021 Reddit Anket Sonuçlarına Göre AP Derslerinin Zorluk Sıralaması
AP Sınav Sonuçlarına Göre Başarı Durumu
AP sınavlarının zorluğu hakkında fikir verebilecek bir diğer önemli veri de AP sınavlarına giren öğrencilerin almış oldukları notlardır. Aşağıda 2020 yılı AP sınavlarında öğrencilerin derslere göre almış oldukları notların dağılımı (en fazla 5 alınan dersten az 5 alınan derse doğru sıralı bir şekilde) gösterilmektedir.
2020 AP Sınav Notlarının Derslere Göre Dağılımı
Grafikte yer alan AP sınav sonuçları incelendiğinde oldukça ilginç bir tablo ortaya çıkmaktadır. Zor olduğu düşünülen bazı derslerde başarı yüksek iken kolay olduğu düşünülen bazı derslerde ise başarı düşüktür.
5 alan öğrencilerin oranının açık ara en yüksek olduğu dersler AP Calculus BC (%44,6), AP Physics C: Mechanics (%41,6) ve AP Physics C: Electricity and Magnetism (%40,4) aynı zamanda AP programının en zor dersleri arasında yer almaktadır.
En kolay AP derslerden biri olarak kabul edilen AP Computer Science Principles dersinden öğrencilerin sadece %10,9’u 5 alabilmiş, AP Psychology dersinde ise öğrencilerin %19,1’i 1 almıştır.
Yine kolay olarak görülen AP Human Geography dersinde 5 alan öğrenci oranı düşük (%13,0) olduğu gibi 1 alan öğrenci oranı (%30,1) en fazladır. Aynı şekilde Environmental Science dersinde de 5 oranı (%11,9) düşük, 1 oranı (%21,0) yüksektir.
Dersin zorluğu ile başarı durumu arasında görülen bu çelişkiyi anlayabilmek için sınava giren öğrenci sayılarına da bakmak gerekmektedir.
AP Sınavlarına Giren Öğrenci Sayısı
Aşağıdaki grafikte 2020 yılında dersler bazında sınava giren öğrenci sayıları ile bu derslerden 5 alan öğrencilerin sayısı gösterilmektedir.
2020 AP Sınavlarına Giren Öğrenci Sayısına Göre 5 Alanların Oranı
Bu grafikte, genel olarak, kolay olduğu düşünülen derslerin sınavlarına giren öğrenci sayısının fazla olduğu, zor olduğu düşünülen derslerin sınavlarına ise daha az sayıda öğrencinin girdiği ve sınava giren sayısı arttıkça başarı oranının düştüğü görülmektedir.
Sınava giren öğrenci sayısı az olup sınav başarısının yüksek olduğu AP Calculus BC, AP Physics C: Mechanics ve AP Physics C: Electricity and Magnetism dersleri diğer derslerden açıkça ayrışmaktadır (grafikte sağ alt köşe).
AP Calculus BC dersine göre daha kolay olan AP Calculus AB dersinin sınavına giren öğrenci sayısı AP Calculus BC sınavına girenlerin 2 katıdır, ancak AP Calculus AB dersindeki başarı oranları AP Calculus BC’ye göre oldukça düşüktür.
AP Physics 1 ve Physics 2 konuların zorluğu bakımından birbirine yakındır. Ancak Physics 1 sınavına giren öğrenci sayısı çok daha fazladır ve sonuç olarak başarı oranı daha düşüktür.
Genellikle kolay olarak görülen AP Human Geography, AP Environmental Science ve AP Computer Science Princples derslerinde de sınavlara katılım yüksek, başarı nispeten düşüktür.
Öğrencilerin en çok girdikleri AP English Language and Composition ve AP US History derslerinde de başarının ortalamanın altında olduğu görülmektedir.
Bu durumda, kolay görülen derslerin sınavlarına çok sayıda öğrencinin yeterince hazırlanmadan girdiği, bu nedenle başarı oranının daha düşük olduğu; zor olarak görülen derslerin sınavlarına ise daha az sayıda öğrencinin daha iyi hazırlanarak girdiği ve bunun sonucunda başarı oranının yüksek olduğu anlaşılmaktadır.
AP Akademi – AP Özel Ders ve Eğitim Danışmanlığı
Sonuç olarak, AP derslerinin zorluk seviyeleri göreceli olarak farklıdır. Ancak, her durumda AP sınavlarında başarılı olmak için dersin özelliklerinin iyi bilinmesi, buna uygun bir çalışma programının hazırlanması ve doğru kaynaklarla sıkı bir şekilde hazırlanılması gerekmektedir.
AP sınavlarında alınacak yüksek notların öğrencilere hayallerindeki üniversitelerin ve mesleklerin kapısını açmakta sağlayacağı avantajlar dikkate alındığında, AP sınavlarına hazırlık sürecinde alanında bilgili ve tecrübeli öğretmenlerden AP özel dersi alınması kritik öneme sahiptir.
AP Akademi, öğrencilere kaliteli AP dersi vermenin yanında, öğrencilerin AP sınavlarına hazırlık sürecinin planlanması, sınavlara doğru kaynaklarla doğru şekilde hazırlanması ve sonuçta sınavlarda başarıya ulaşması için her türlü katkıyı sağlamaktadır.
AP Akademi, AP ders içerikleri yanında AP programı hakkında da kapsamlı bilgi ve tecrübe sahibi Boğaziçi ve Bilkent mezunu hocalarıyla online veya yüz yüze AP özel dersi ve eğitim danışmanlığı için doğru adrestir.